Aparaty ortodontyczne należy dostosować do rodzaju wady zgryzu oraz uzębienia (uzębienie stałe lub mieszane), a co za tym idzie również do wieku pacjenta. Stosuje się kilka aparatów odpowiednich zarówno dla dzieci, jak i dla dorosłych. Poniżej krótki opis najciekawszych z nich.
Najłatwiejsze do stosowania są aparaty profilaktyczne. Należy do nich płytka przedsionkowa, wykorzystywana do leczenia tyłozgryzów, zgryzów otwartych, ćwiczenia mięśni warg i policzków; a także stosowana w reedukacji oddychania ustami. Odpowiednio zmodyfikowana może oduczyć dziecko wpychania języka między zęby.
Kolejny ciekawy aparat to czepiec z procą bródkową. Jest to rodzaj „uprzęży”, który po założeniu dziecku na brodę i głowę umożliwia leczenie przodozgryzów oraz zgryzów otwartych w każdym rodzaju uzębienia.
Jednym z najczęściej stosowanych aparatów ortodontycznych jest płytka Schwarza – aparat ze śrubą zakładany na górne lub dolne zęby. Jego zastosowanie jest bardzo szerokie od poszerzania łuków zębowych po wychylanie siekaczy na zewnątrz.
Ostatni rodzaj aparatów, który chcę opisać, to aparaty stałe. Takie aparaty zakładane są na stałe do jamy ustnej i w zasadzie całą pracę mechaniczną w tych aparatach wykonuje drut, którego działanie jest przenoszone na zęby za pomocą zamków, pierścieni i innych elementów. Istnieją aparaty grubo- i cienkołukowe. Aparaty grubołukowe mają dwie cechy wspólne (i są to w zasadzie podstawowe składowe aparatu). Drut w takim aparacie osiąga grubość od 0,8 do 1,1 mm (stąd ich nazwa – aparaty grubołukowe), a łuk przymocowuje się do zębów trzonowych za pomocą pierścieni, specjalnych lub standardowych zamków lub bezpośrednio przylutowuje do pierścienia.
Aparaty cienkołukowe mają charakterystyczne zamki, przyklejone do wszystkich zębów od strony policzkowej lub w nowszych – i droższych – aparatach od strony podniebiennej, aby aparat był niewidoczny. Do takich zamków przyczepia się cienki drut, który w niektórych systemach jest utrzymywany bezpośrednio przez zamek, a w innych przez kolorowe gumki.
